کسی که از معنی آیه کریمه ذیل سؤال کند: «یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا لا تَقْرَبُوا الصَّلاةَ وَ أَنْتُمْ سُکاری حَتّی تَعْلَمُوا ما
تَقُولُونَ» (نساء، 43) یعنی: «ای اهل ایمان! هرگز در حال مستی به نماز نیایید تا بدانید چه
می گویید.» و بگوید: مفهوم خطاب این آیه می رساند که در حال مستی، نماز را باید به تأخیر
انداخت؛ و نیز این آیه اعتراف کرده است به رسیدنِ حال مستی، و اقرار و اعتراف هم خود دلیل
است بر رضای از سُکر و مستی، و اگر حالْ این چنین نبود، لازم بود که خدای تعالی این تعبیر را
تغییر می داد و تصریح به زشتی آن [مستی] می کرد.
علما را در پاسخ به این شبهه، اقوالی هست که از آن جمله است:
ـ این آیه را شأن نزولی هست و آن این که: عدّه ای از صحابه در یک مهمانی گرد آمدند و غذا و شراب
خوردند و تا آن زمان، شُرب خمر حرام نشده بود، و هنگام نماز فرا رسید؛ یک تن را از میان خود
برگزیدند تا امام جماعت باشد. او سوره مبارکه کافرون را به این صورت خواند «یا ایُّها الْکافِروُن… اَعبُدُ ما
تعبُدُونَ…» و حرف «لا» را حذف کرد یعنی: ای کافران! آنچه را شما می پرستید، من هم می پرستم:
این خبر به پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله رسید و ایشان این عمل را تقبیح کردند و طولی نکشید که این آیه
نازل شد: «یا ایُّها الّذین امَنوا لاتَقْرَبُوا الصّلاة و…»
ـ بعضی گویند: مقصود از این آیه این است که: به محلّ و جایگاه نماز با این حالْ نزدیک نشوید؛ و
محل نماز هم مسجد است. و در اصل به این معنی بوده که به موضع نماز نزدیک نشوید. همچنین
گاهی چیزی به نام آنچه که خیلی به آن مرتبط است نامیده می شود، لذا در این آیه هم، صلاة به
جای مسجد به کار رفته است.پاسخ به شبهات قرانی
ـ دیگر گفته: مراد از این آیه، فقط مستی خواب است. چون خواب عمیق در بسیاری از حالاتش
شبیه مستی است. زیرا چنین خوابی بیشتر کارهای اعضای بدن را مختل می سازد. مثلاً زبان باز و
گویا بر هنگام خواب بسته می شود، و اراده سست می گردد و اعضای بدن که مستقیم و استوارند،
ناتوان می گردند.
ممکن است که خطاب این آیه، شامل مستِ کامل نباشد و تنها مربوط به مستی باشد که مثلاً دارای
کمی عقل و سلامت باشد، یعنی عقلش به کُلّی زایل نگردیده و کمی ادراک داشته باشد، و این آیه
چنان است که پروردگار فرمان داده است و وقتی در نهایتِ مستی و بی خبری بودید به طوری که
ندانید چه می گویید و حرف های دیگران را هم نمی فهمید، در این حالت نماز نخوانید، البته گاهی
شخصی را که مستی او به این حدّ نرسیده باشد مجازا مست می گویند. پس این خطاب متوجه
چنین کسان است نه آن مستان خراب.
در هر حال، حق آن است که این آیه، منسوخ شده توسط آیه 90 از سوره مائده که فرمود: «شراب و
قمار و بت پرستی و تیرهای گروبندی و قرعه، همه اینها پلید و از عمل شیطان است، البته از آن
دوری کنید تا رستگار شوید.» و همچنین آیه مورد بحث ما، نسخ شده است به وسیله آیه 219 از
سوره بقره که فرمود: «ای پیامبر! از تو از حکم شراب و قمار پُرسند. بگو در این دو، گناه بزرگی است».
پس از روشن شدن حرمت شراب، بحث این جاست که اگر مایعی به غیر از شراب بیاشامند و
به حدّی نرسد که مستی آورد، یعنی تا حدّی نشاط افزا باشد و وقار شخص را نگه ندارند، ولی به
مرحله ای نرسد که عقل او زایل گردد، لکن در عین حال او را در حکم مست بدانند، باز هم حرام
خواهد بود.
کسی که از معنی آیه کریمه ذیل سؤال کند: «یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا لا تَقْرَبُوا الصَّلاةَ وَ أَنْتُمْ سُکاری حَتّی تَعْلَمُوا ما@@N@@تَقُولُونَ» (نساء، 43) یعنی: «ای اهل ایمان! هرگز در حال مستی به نماز نیایید تا بدانید چه@@N@@می گویید.» و بگوید: مفهوم خطاب این آیه می رساند که در حال مستی، نماز را باید به تأخیر@@N@@انداخت؛ و نیز این آیه اعتراف کرده است به رسیدنِ حال مستی، و اقرار و اعتراف هم خود دلیل@@N@@است بر رضای از سُکر و مستی، و اگر حالْ این چنین نبود، لازم بود که خدای تعالی این تعبیر را@@N@@تغییر می داد و تصریح به زشتی آن [مستی] می کرد.
علما را در پاسخ به این شبهه، اقوالی هست که از آن جمله است:
ـ این آیه را شأن نزولی هست و آن این که: عدّه ای از صحابه در یک مهمانی گرد آمدند و غذا و شراب@@N@@خوردند و تا آن زمان، شُرب خمر حرام نشده بود، و هنگام نماز فرا رسید؛ یک تن را از میان خود@@N@@برگزیدند تا امام جماعت باشد. او سوره مبارکه کافرون را به این صورت خواند «یا ایُّها الْکافِروُن… اَعبُدُ ما@@N@@تعبُدُونَ…» و حرف «لا» را حذف کرد یعنی: ای کافران! آنچه را شما می پرستید، من هم می پرستم:
این خبر به پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله رسید و ایشان این عمل را تقبیح کردند و طولی نکشید که این آیه@@N@@نازل شد: «یا ایُّها الّذین امَنوا لاتَقْرَبُوا الصّلاة و…»
ـ بعضی گویند: مقصود از این آیه این است که: به محلّ و جایگاه نماز با این حالْ نزدیک نشوید؛ و@@N@@محل نماز هم مسجد است. و در اصل به این معنی بوده که به موضع نماز نزدیک نشوید. همچنین@@N@@گاهی چیزی به نام آنچه که خیلی به آن مرتبط است نامیده می شود، لذا در این آیه هم، صلاة به@@N@@جای مسجد به کار رفته است.
ـ دیگر گفته: مراد از این آیه، فقط مستی خواب است. چون خواب عمیق در بسیاری از حالاتش@@N@@شبیه مستی است. زیرا چنین خوابی بیشتر کارهای اعضای بدن را مختل می سازد. مثلاً زبان باز و@@N@@گویا بر هنگام خواب بسته می شود، و اراده سست می گردد و اعضای بدن که مستقیم و استوارند،@@N@@ناتوان می گردند.
ممکن است که خطاب این آیه، شامل مستِ کامل نباشد و تنها مربوط به مستی باشد که مثلاً دارای@@N@@کمی عقل و سلامت باشد، یعنی عقلش به کُلّی زایل نگردیده و کمی ادراک داشته باشد، و این آیه@@N@@چنان است که پروردگار فرمان داده است و وقتی در نهایتِ مستی و بی خبری بودید به طوری که@@N@@ندانید چه می گویید و حرف های دیگران را هم نمی فهمید، در این حالت نماز نخوانید، البته گاهی@@N@@شخصی را که مستی او به این حدّ نرسیده باشد مجازا مست می گویند. پس این خطاب متوجه@@N@@چنین کسان است نه آن مستان خراب.
در هر حال، حق آن است که این آیه، منسوخ شده توسط آیه 90 از سوره مائده که فرمود: «شراب و@@N@@قمار و بت پرستی و تیرهای گروبندی و قرعه، همه اینها پلید و از عمل شیطان است، البته از آن@@N@@دوری کنید تا رستگار شوید.» و همچنین آیه مورد بحث ما، نسخ شده است به وسیله آیه 219 از@@N@@سوره بقره که فرمود: «ای پیامبر! از تو از حکم شراب و قمار پُرسند. بگو در این دو، گناه بزرگی است».
پس از روشن شدن حرمت شراب، بحث این جاست که اگر مایعی به غیر از شراب بیاشامند و@@N@@به حدّی نرسد که مستی آورد، یعنی تا حدّی نشاط افزا باشد و وقار شخص را نگه ندارند، ولی به@@N@@مرحله ای نرسد که عقل او زایل گردد، لکن در عین حال او را در حکم مست بدانند، باز هم حرام@@N@@خواهد بود.
این مجله مخصوص کودک و نوجوان می باشد.
پیام زن
ویژه مسائل زنان و خانواده
دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم
محمد جعفری گیلانی
سید ضیاء مرتضوی
3
7733305
7738743
7733305
payam-zan_man@aalulbayt.org
قم، صندوق پستی 371…
پرسمان
فرهنگی، اجتماعی، دانشجویی
مرکز فرهنگی نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری
سید محمدرضا فقیهی
محمد باقر پور امینی
1380
3
7747240
7735473
7743816
info@porseman.net
www.porseman.n…
مبلغان
فرهنگی – تبلیغی
حوزه
1385/6/1
3
mbl
تمامی حقوق مادی و معنوی این سایت متعلق به «پایگاه پاسخگویی به سؤالات و شبهات – ایکس شبهه – x-shobhe» می باشد. استفاده از مطالب با ذکر منبع بلامانع است.
مجموعه سوالات اعتقادی – بخش پانزدهم…
مجموعه سوالات قرآنی – بخش پانزدهم
لَبَّيْكَ اللَّهُمَّ لَبَّيْك / 2
آرشیو
لَبَّيْكَ اللَّهُمَّ لَبَّيْك / 1
آرشیو
سالروز شهادت امام جواد علیه السلام
آرشیو
دعای فرشتگان برای ما
آرشیو
3 تير 1399
پاسخ به شبهات قرانی
11 خرداد 1399
5 خرداد 1399
3 مرداد 1399
22 تير 1399
16 خرداد 1399
درج کلیه اطلاعات خواسته شده اختیاری است
اگر پاسخ می‌خواهید، درج نشانی صحیح ایمیل ضروری می‌باشد
توحید
امامت، غدیر، امیرالمومنین
کربلا ، محرم ، عزاداری
غیبت ، قیام ، انتظار
خانواده، ارتباط، مهارت
استجابت، زیارت، توسل، شفاعت ، ذکر، طلسم
شبهات تناقض در آیات قرآن
دفاع از حریم، دشمن ستیزی، جنگ سخت، جنگ نرم
مرگ، برزخ، قیامت، بهشت، جهنم، پاداش، عذاب
تمامی حقوق مادی و معنوی این سایت متعلق به «پایگاه پاسخگویی به سؤالات و شبهات – ایکس شبهه – x-shobhe» می باشد. استفاده از مطالب با ذکر منبع بلامانع است.
مجموعه سوالات اعتقادی – بخش پانزدهم…
مجموعه سوالات قرآنی – بخش پانزدهم
به گزارش سرویس کتاب و نشر خبرگزاری رسا، انتشارات امام علی بن ابیطالب(ع) کتاب توطئه جدید، پاسخ به شبهات قرآنی اثر حضرت آیت الله ناصر مکارم شیرازی را منتشر کرده است.
اخیراً کتابی در برخی از سایت‌ها منتشر شده که به پندار ناشر یا ناشران آن قرآن را هدف گرفته و خواسته اند ایراداتی بر آن وارد کنند و اصرار دارند که با صرف هزینه‌های زیاد آن را همه جا منتشر کنند و نشان می دهد آنها مأموریتی در این زمینه دارند .
تصور ما این است که جهان خواران که اسلام را مخالف منافع نامشروع خود در منقطه و در جهان می‌بینند، تصور کرده‌اند که اگر قرآن را هدف قرار دهند به هدف خود می رسند؛ زیرا قرآن مهم‌ترین سند مورد اتفاق همه مسلمانان جهان است و حمله به آن حمله به همه مقدسات اسلام می باشد؛ از این رو کتاب توطئه جدید، پاسخ به شبهات قرآنی است.
نویسنده در مقدمه این کتاب را این گونه شرح داده است:۱. تقلید از دیگران و تکرار مکررات و غالبا نامیدن آن به نام خود و بیان ایراد‌هایی که طی ۴ قرن توسط متعصبان مسیحی یا عوامل دولت‌های استعماری نوشته شده و غالبا پاسخ داده شده است؛۲. برداشت‌های توأم با اشتباهات فراوان؛۳. تعصب شدید تؤام با انواع بی ادبی‌ها و توهین‌های شرم آور؛۴. نمایان بودن انگیزه‌های سیاسی در جای جای کتاب، به ویژه در برابر نفوذ سیاسی جمهوری اسلامی در کل منطقه، وگرنه دلیلی دارد که با صرف هزینه فراوان کتابی به صورت رایگان نشر دهند و دین واقعی را به مردم معرفی کنند، آن هم از سوی کسی که خودش اعتراف می‌کند و در وجود خدا شک دارد! آیا چنین کسی می‌خواهد برای مردم دین معرفی کند؟!
برای اینکه مخاطبان عزیز آنچه را که تا این جا گفتیم باور کنند، ده نمونه از ایردهای کتاب مذکور را از آغاز آن (بدون گزینش) و ده نمونه را نیز از اواخر آن (بدون گزنیش) با پاسخ آن ها در این بخش می آوریم تا روشن شود که این شبهه افکنی ها چه اندازه سست و بی پایه است.پاسخ به شبهات قرانی
ساختار کتاب:
در کتاب توطئه جدید بعد از مقدمه، ویژگی های کتاب مزبور و معرفی نویسنده ، به بررسی و پاسخ به شهبات درباره قرآن همچون: آیا همه چیز در قرآن است؟، مبارزه طلبی قرآن، مطالب تکراری، مشکل محتوایی، محیط زندگی، بی نظمی، دقیق نبودن، علم از دیدگاه قرآن، ابهام فراوان!، منی آب پست، خطاهای پنداری و آن ها که قدر قرآن را می دانند؛ پرداخته شده است.
مطالب قرآن به صورت تکه تکه و غیر مرتبط پشت سر هم قرار گرفته … چینش مطالب نه بر اساس موضوع و نه بر اساس تاریخ نزول است.
برش هایی از کتاب:
مطالب تکراری
او در ادعای تو خالی دیگری می گوید: قرآن شاید تکراری ترین موجود (در جهان ) باشد. اگر کسی یک سوره بزرگ قرآن، مثل بقره را بخواند با خواندن بقیه قرآن چیز زیادی به وی اضافه نمی شود.
سپس می افزاید: مثال هایی از تکرار مطالب در قرآن کلمه موسی 136 بار در قران تکرار شده و داستان موسی به صورت کوتاه و بلند در 34 سوره تکرار شده است.
رفع اشتباه:
این محقق عالی مقام و صاحب نظر در تفسیر و علوم اسلامی و تاریخ اسلام! متأسفانه حتی یک بار هم تاریخ زندگی پیغمبر اکرم و کیفیت نزول آیات قرآن را مرور نکرده تا با یک نکته بسیار واضح آشنا شود.
متأسفانه این فرد هرچه به قلمش آمده، بدون حساب و کتاب نوشته است، بی آنکه احتمال دهد روزی زیر ذره بین نقد قرار می گیرد.1اگر مروری بر قرآن داشت ادعا نمی کرد که هر کس سوره بقره را بخواند نیازی به بقیه قرآن ندارد و در تمام سوره های قرآن مطالبی است که در سوره بقره نیامده است و در سوره آل عمران، که بعد از آن است، مسائل زیادی است که در بقره نیست: مطالب مربوط حضرت عیسی و مریم؛ معجزات الهی؛ داستان حواریون؛ داستان مباهله با مسیحیان نجران؛ گفت و گوهای مختلف با اهل کتاب؛ احکام امربه معروف و نهی از منکر؛ داستان جنگ بدر با تمام شاخ و برهایش؛ داستان جنگ احد و مسائل مربوط به آن و مطالب فراوان دیگری از این قبیل در سوره آل عمران آمده است.
خلاصه در هر کدام از سوره های را نگاه کنیم مملو از مطالبی است که در سوره بقره نیامده است و بگذریم از سوره یوسف و مسائل مربوط به جنگ احزاب که در سوره احزاب آمده و حکم همسران پیغمبر و مسائل اخلاق که در سوره لقمان بیان شده و مسائل و احکام دیگر که در سوره مختلف قرآن است و هیچکدام از آنها در سوره بقره نیست.
چطور ممکن است کسی یک بار آیات قران را مرور کرده باشد و چنین سخن بی پایه و مایه ای بیان کند و بگوید: هر چه در سوره ای دیگر است که در سوره بقره امده است؟!
اگر اسم موسی 136 بار در قران تکرار شده باشد این دلیل بر تکرار قرآن است؟ اگر فی المثل کتابی درباره امیر کبیر نوشته شود از بدو تولد تا پایان کارش را شرح دهد و 500 بار نام امیرکبیر به تناسب مراحل مختلف زندگی اش در آن امده باشد، آن را تکرار مطالب می توان نامید؟
این نویسنده مخاطب خود را چگونه انسانی فرض کرده است؟ فقط کسی تسلیم حرف او می شود که هیچ خبری از قرآن نداند و چیزی نمی فهمد.
فرض کنیم تکرار باشد؛ فصاحت و بلاغت ایجاب می کند چیزی را تکرار کنند، آن هم در طول 23 سال.
آیا ما شعارهای انقلاب را مرتب تکرار نمی کنیم؟ آیا همه کشورها سرود ملی خود را در هر مجلسی تکرار نمی کنند؟
تکرار اگر دارای هدفی باشد مشکلی ایجاد نمی کند.
کتاب توطئه جدید اثر آیت الله مکارم شیرازی
شش شبهه مهم قرآنی
۱۳۹۲/۰۶/۱۴
–
۱۲۸۴۳ بازدید
انتشار اینترنتی مطالب یا چاپ در نشریات دانشجویی با ذکر منبع موجب امتنان است.
نقل مطالب در دیگر نشریات با اطلاع این مجموعه و ذکر منبع بلامانع است.
برای چاپ در کتب، کسب اجازه کتبی الزامی است.
اداره مشاوره و پاسخ نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها
نرم افزار استخاره با توجه به نظرات حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی )
به اطلاع مخاطبین عزیز می رساند پنجاه و پنجمین شماره ماهنامه الکترونیکی خبری – تحلیلی بلیغ (مرداد 99) منتشر شد
اینجانب این ضایعه را به جنابعالی و وابستگان تسلیت عرض نموده، شادی روح آن مرحومه و اجر و صبر فراوان را برای بازماندگان از خداوند متعال مسألت دارم
باید تاریخ دفاع مقدس را نوشت و برای آیندگان به یادگار گذاشت تا آیندگان بدانند پدران آنها در شرایط بسیار سخت در مقابل صدام و حامیانش به خوبی ایستادند
مسائل عقیدتی و انسانى، از مسائل اقتصادى جدا نمى باشد / مملکت به کجا می رود؟ / فقر و فاصلۀ طبقاتی / نابودی تولید / افزایش آسیب های اجتماعی / ردپای بحران های اقتصادی در خودکشی و انتحار اجتماعی / تحمل مردم حدی دارد!پاسخ به شبهات قرانی
مسألۀ مهم، خونسردی مسئولین است! که با وعدۀ حل مشکلات و مسئولیتی که دارند، اکنون حتی اظهار شرمندگی هم نمی کنند!
با نهايت تأسف خبر رحلت سيد گرامى آقاى حاج سيد باقر اورعى(قدس سره) را دريافت داشتم. سالها با اين مرد مخلص، دوستى داشتم وجز خير و صلاح چيزى از او نديدم. او از علاقهمندان خاص اهلبيت(علیهم السلام) بود و هرساله مجلس باشكوهى در دهه آخر صفر برگزار مىكرد
تارنمای مکارم الآثار به ارائه آثار مکتوب معظم له که بیش از 300 عنوان است، در محیط مناسب خواندن از طریق رایانه و دستگاه های همراه پرداخته است
پیرو ابراز نگرانی آیت الله العظمی مکارم شیرازی از برخی کاستی های معیشتی طلاب و مشکلات مرتبط با مسکن و درمان آنان، حجت الاسلام و المسلمین ربانی رئیس مرکز خدمات حوزه های علمیه، گزارشی از اقدامات آن مرکز جهت ارائه خدمات به طلاب و رفع مشکلات معیشتی آنان ارائه کرد.
در حدیث معروفی از پیامبر اکرم صلّی الله علیه وآله می خوانیم: «انما بعثت لاتمم مکارم الاخلاق؛ من تنها برای تکمیل فضایل اخلاقی مبعوث شده ام»
در این عصر و زمانه باید کاری کنیم که همه طلاب با دو سلاح بیان و قلم در فضای مجازی مسلح شوند
مولی الموحدین علی علیه السلام با کلام حقانی خود مبنی بر «فزت و رب الکعبه» در هنگام ضربت خوردن در محراب عبادت، حقیقت رستگاری را بر همگان تعریف کرد
کشور ما، به لحاظ زیارتی، گردشگری و حتی درمانی زمینه های بسیار خوبی برای جذب گردشگر دارد
بارگاه ملکوتی حضرت شاهچراغ احمد بن موسی علیهما السلام همواره مورد زیارت اولیاء اللَّه و ارباب حاجات بوده و هست و دلیل آن هم جلالت مقام علم و زهد و تقوای آن حضرت است.
عزت نفس، عظمت و شجاعت، معرفت الهی و تسلیم و رضایت و صبر جمیل در برابر قضای الهی، رمز کلام زینب سلام الله علیها است که فرمود، چیزی جز زیبایی ندیدم
واقعیت این است که مردم همه به سپاه علاقمند هستند و سپاه را سنگر محکم کشور و مردم می دانند
آمریکا، مهد تولید مرگ بارترین سلاح های کشتار جمعی و بزرگترین ناقض کنوانسیون سلاح های شیمیایی است
با شعار دادن و همایش برگزار کردن مشکل اقتصاد کشور رفع و اقتصاد مقاومتی محقق نمی شود
مسائل درمانی و بیمه ای نیز از دیگر مشکلات طلاب است که باید پیگیری شود تا به شرائط مطلوبی برسد. اینکه در برخی موارد گفته می شود طلبه تمام هزینه های بیمارستان را بپردازد و بعد از مرکز خدمات مطالبه کند، این مناسب نیست، چرا که ممکن است توان پرداخت هزینه ها را نداشته باشد
پژوهشگران باید به خلأهای پژوهشی توجه کنند و در جاهایی که نیاز به تحقیق و پژوهش دارد، قلم فرسایی کنند
تارنمای بلیغ نیوز در راستای منویات معظم له و با هدف اطلاع رسانی بیانات، دیدارها، مواضع، فتاوا و رخدادهای مهم مربوط به ایشان با استفاده از تکنولوژی های روز فضای مجازی طراحی شده است
بدین وسیله این مطلب را قویا تکذیب نموده و از مسئولین و تهیه کنندگان این فیلم می خواهیم نسبت به تکذیب و برخورد با عاملان و منتشر کنندگان این شایعه اقدام نمایند
فرآیند شکل گیری مدیران فاسد / ریشه های فساد مالی و اداری / مشکل اصلی کشور، سوء مدیریت دولت است نه تحریم / مدیران فاسد، عامل فقر مردم / نشانه های مدیران فاسد / مدیران فاسد و اثرات خسارت بار آن / مدیران فاسد، پشت صحنۀ سلطان خودرو / حقوق های نجومی و فساد مدیران/ شاهراه فساد در میان 90 نماینده مجلس دهم / مردم قضاتی شجاع می خواهند که به وضع شرمآور مدیران مفسد پایان دهند
پایگاه اطلاع رسانی دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی مرکز پاسخگویی به مسائل شرعی و اعتقادی را در پنج بستر ارتباطی دایر نموده است
نگاهی به نسب خانوادگی و ویژگی های شخصی حضرت احمدبن موسی(علیهما السلام) / وفاداری حضرت احمد بن موسی به امام رضا(علیهم السلام) / حضرت احمد بن موسی(علیهما السلام) و مهاجرت به ایران / مخفی ماندن مزار حضرت احمد بن موسی(علیهما السلام) برای چند قرن / لقب شاه چراغ
نكته مهم در حل مشكلات اجتماعی در كشور ما ورود نیکوکاران و خيرين به اين گونه مسائل است؛ در كمبودها و گرانیها، معالجه معتادان، نجات زندانيان بیگناه و درمان انواع بيماریها؛ و اين به آن دلیل است كه حس مذهبی و انسانی در آنان بحمدالله قوی است.
به اطلاع مخاطبین عزیز می رساند پنجاه و چهارمین شماره ماهنامه الکترونیکی خبری – تحلیلی بلیغ (تیر 99) منتشر شد
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی در دیدار مدیرکل اطلاعات قم ضمن تبریک ولادت حضرت معصومه(سلام الله علیها) فرمودند: امیدوارم با سابقۀ طولانی که در مسألۀ اطلاعات و آسیب شناسی دارید بتوانید منشأ اثرات خوبی در این استان شوید
یکی از افتخارات مردم قم همجواری با حرم مطهر حضرت معصومه سلام الله علیها است
نشست علمی مجازی مرکز مطالعات و پاسخ گویی به شبهات حوزه علمیه قم با موضوع «سبک شناسی پاسخ به شبهات در سیره معصومین با تأکید بر مناظرات امام رضا(ع)» با ارائه حجت الاسلام رضا محمدی برگزار شد.
اصفهان – مبلغ تخصصی کلام و عقاید دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان در ارتباط با این شبهه و سوال رایج در ارتباط با عدل الهی که چرا فرزندان باید تاوان گناه والدین را بپردازند توضیحاتی ارائه کرده است.
نشست سبک شناسی پاسخ به شبهات در سیره معصومین (ع) با تأکید بر مناظرات امام رضا (ع) فردا در فضای مجازی برگزار می شود.
اصفهان – کارشناس مذهبی با اشاره به اینکه دین اسلام نسبت به تمام امور انسان حساسیت و دقت ویژه به خرج می دهد، گفت:در دوران شیوع کرونا باید از آموزه های دقیق اسلام در زمینه پرستاری بهره ببریم.
حجت الاسلام حسینی قزوینی گفت: اهتمام و دغدغه‌ای که امام صادق(ع) در پاسخگویی به شبهات عقیدتی داشتند در نشر معارف نداشتند و روایاتی که اهل‌بیت در اهمیت پاسخ به شبهات فرموده‌اند بسیار کثیر است.
پاسخ به شبهات قرانی
قم – استاد حوزه و دانشگاه با بیان اینکه امروز در فضای مجازی عده‌ای با شبهات خود ذهن جوانان را تخریب می‌کنند، افزود: متأسفانه جوانان فقط شبهه را می‌شنوند اما به دنبال جواب شبهات نمی‌روند.
اصفهان – کارشناس همکار مرکز ملی پاسخگویی به سؤالات دینی با تشریح تضادها و تفاوتهای عمیق میان دو تکنیک تسلط بر ذهن یعنی مراقبه در عرفان اسلامی و مدیتیشن گفت: مدیتیشن نماد خودمحوری بشریت است.
مدیر گروه علوم قرآنی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی از تألیف کتاب «بررسی شبهه اقتباس قرآن از عهدین» در پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن این پژوهشگاه خبر داد.
حجت الاسلام مبینی گفت: برخی شبهه‌ای مطرح کردند که قرآن مطالب خود را از کتاب مقدس اقتباس کرده است و قرآن اصالت ندارد و اخیراً مستشرقان این شبهه را نقد و این دیدگاه را انکار کردند.
اصفهان – کارشناس مرکز پاسخگویی به شبهات دینی گفت: این روزها فرضیه «سمسارا» یا «تناسخ»، مهره پازل «جنگ نرم» دشمنان قرار گرفته تا با انکار معاد بساط اخلاق را آنگونه که می خواهند بیارایند.
اصفهان – کارشناس فقه مرکز ملی پاسخگویی به سؤالات دینی با اشاره به برخی احکام فقهی بازار سرمایه و بورس گفت: درآمدی که از طریق بورس به دست می‌آید مصداق قمار نیست.
علم امام به تمام اشیاء و امور بالفعل نیست، بلکه مطابق برخی روایات، ائمه معصومین هرگاه اراده کنند، علم حاصل می‌شود.
یکی از ویژگی‌هایی که در مورد ماه مبارک رمضان بیان شده، این است که حضرات معصومین علیهم السلام در روایات متعددی فرمودند در ماه مبارک رمضان شیاطین در غل و زنجیر هستند.
اصفهان- کارشناس مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی با تشریح آداب عیادت در نگاه اسلام گفت: در این روزها باید دقت کنیم که رفتار ما با بیماران کرونایی به نوعی نباشد که عزت بیماران خدشه دار شود.
قم – عضو هیئت علمی جامعه المصطفی گفت: شهید مطهری سالها قبل در کتاب‌های خود به همه شبهاتی که امروز در فضای مجازی مطرح می‌شود پاسخ داده است.
اصفهان – کارشناس مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی در ارتباط با یکی از شبهات این روزهای فضای مجازی با عنوان برخورد شهاب سنگ با زمین به عنوان یکی از علائم ظهور توضیحاتی ارائه کرده است.
محمدهادی همایون گفت: معصومین با اذن الهی می‌توانند در عالم تصرف کنند و این قدرت که بتوانند در نظامات دنیا تأثیرگذار باشند، با همین نظاماتی که در زندگی دنیوی وجود دارد، به آنها داده می‌شود.
سروش در سالیان اخیر به تناوب به ارائه نظرات عوامانه و تناقض گویی های عجیب و البته بی هشدار و نهیب گرفتار آمد و آنچه پایان دوران سروش را رقم زده عوام زدگی عمیقی است که وی را در برگرفته است.
اصفهان – کارشناس اخلاق مرکز ملی پاسخگویی به سؤالات دینی اصفهان در ارتباط با نحوه مقابله والدین در برابر چالشهای اعتقادی ایجاد شده برای کودکان در شرایط فراگیر شدن کرونا توضیحاتی ارائه کرد.
حجت الاسلام محمدحسن وکیلی، استاد حوزه علمیه در پاسخ به مدعیات عبدالکریم سروش گفت: در الهیات اسلامی از فلسفه وجود شرّ بسیار بحث شده است و عجیب است که سروش از این مباحث اطلاعی ندارد.
شیخ صدوق در «کمال الدین و تمام النعمة» روایتی را از حسین بن روح، ناب خاص سوم حضرت حجت(عج) نقل می کند که در آن به این پرسش که چرا انبیا و معصومین مانند سایر مردم زندگی می کنند، پاسخ داده است.
حجت‌الاسلام ترخان در یادداشت تازه ای با اشاره به برخی شیطنت های رسانه ای در باب نوشته خود، با ارائه توضیحاتی تکمیلی به شبهات ایجاد شده پاسخ داد.
حجت الاسلام ترخان نوشت: بر اساس آموزه‌های اسلام دو گونه اسباب مادی و معنوی در طول هم برای نجات انسانها از مریضی تأثیرگذارند و حتی اعجاز نیز بر اساس استخدام نظام اسباب و مسببات است.
اصفهان – کارشناس مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی در ارتباط با تاکید ائمه اطهار بر قرائت زیارت عاشورا برای درمان بیماری ورفع غمها توضیحاتی ارائه کرده است.
دفترمطالعات، پژوهش‌ها وارتباطات حوزوی، مرکز رسیدگی به امورمساجد در تحقیقی به شبهات به وجود آمده در زمان شیوع کرونا و بسته شدن درب مساجد و جلوگیری از اجتماعات، پاسخ داد.
کتاب «پرسش‌های دختر؛ پاسخ‌های پدر» برای پاسخ به شبهات دینی جامعه توسط انتشارات به‌نشر به‌صورت مکتوب و الکترونیک منتشر شد.
اصفهان – کارشناس مرکز ملی پاسخگویی به سؤالات دینی با توجه به ایام خانه نشینی و احتمال بروز اختلافات میان زوجین، در ارتباط با روشهای جلوگیری از کرونای روابط زوجین توضیحاتی ارائه کرده است.
اصفهان -کارشناس مرکز پاسخگویی به سوالات دینی در ارتباط با مقام شهادت و اینکه آیا فوت افرادی مانند پرسنل بیمارستانها در حین انجام وظیفه و بر اثر کرونا شهادت محسوب می‌شود توضیحاتی ارائه کرد.
علی رغم آنکه ما می گوییم شخص امام به علت تسلط بر عالم معنا قدرت شفا دارد، اما ضریح امام به علت حضور در عالم ماده از قواعد این عالم تبعیت می کند.
ارتباط بشر با خداوند ارتباط جسمی نیست تا با واسطه و فاصله شدن افرادی دربرابر نمازگزار این ارتباط قطع شود. خداوند حتی از رگ گردن به انسان نزدیک‌تر است و ارتباط بشر با خدا ارتباطی فراجسمی است.
All Content by Mehr News Agency is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
از طرفی خداوند می فرماید بار گناه کسی را گردن کس دیگر نمی اندازیم واز
طرفی وقتی داستان آدم وحوا را بیان می کند با وجود اینکه آن دو گناه می
کنند واز بهشت رانده می شوند ولی ما هم جبرا” در زمین بدنیا می آییم واز
نعمات بهشت محروم می شویم ما چه گناهی کردیم؟
پاسخ:
جهت پاسخ، ذكر چند مقدمه ضروری است:
1) از مجموع آیات مربوط به خلقت انسان، استفاده می‌شود كه آدم از ابتدا
برای زندگی و مرگ در زمین خلق شده بود. به همین جهت، خداوند قبل از خلقت
انسان، آن گاه كه به ملائكه خبر از آفرینش خلیفه و جانشین خود میدهد، محل
استقرار و سكونت آن را زمین معرفی میكند: «و اذ قال ربّك للملائكة انّی
جاعل فی الارض خلیفه قالوا اتجعل فیها من یفسد فیها؛ آن گاه كه
پروردگارت فرشتگان را گفت: من در زمین جانشینی قرار میدهم، گفتند: آیا در
زمین كسی را میگماری كه در آن فساد میكند»(بقره، آیهی 30).
ماجرای سكونت آدم و حوا در بهشت و خوردن از درخت ممنوع ، مرحلهای از
سیر نزولی انسان در مسیر استقرار و سكونت در زمین بوده است. یعنی آدم از
ابتدا برای سكونت در زمین خلق شده و طریق استقرار او بر زمین، طی شدن
مراحلی از جمله اسكان موقت در بهشت بوده است. ابتدا خداوند اسماء را به او
تعلیم میدهد و پس از اثبات خلافت و جانشینی آدم برای ملائكه، آنان را امر
به سجده میكند، آن گاه وی را در بهشت ساكن میكند و از نزدیك شدن به درخت
خاصی منع میكند. تا آن جا كه انسان با فریب شیطان از آن میخورد و به
زمین هبوط میكند و در زمین مستقر می‌شود.پاسخ به شبهات قرانی
ادامه مطلب
اگر ولايت علي(ع) و حسن و حسين(ع) جز ارکان ايمان است، چرا بزرگترين و اصل دين در ثقل اکبر قرآن به آن اشاره نکرده( آيا پيامبر(ص) و اصحابش بي ايمان بودند)؟اتفاقا در قرآن کريم اين موضوع سخت مورد توجه بوده و به صورت هاي مختلفي بيان شده است . آياتى كه در قران پيرامون امامت و ولايت ائمه اطهار(ع) وارد شده را مىتوان به دو بخش تقسيم كرد:الف) آياتى كه به صورت مستقيم خلافت و جانشينى آن حضرات را بيان مىكنند.ب ) آياتى كه مناقب و فضايل آن بزرگواران را مطرح مىكنند. اين گونه آيات به صورت غيرمستقيم مىتواند موضوع ولايت آنان را نيز روشن و اثبات بكند، زيرا با بهرهگيرى از يك اصل عقلى و عقلايى به نام قبح ترجيح مفضول بر فاضل به راحتى مىتوان امامت آنان را درزمان بعد از رحلت پيامبر(ص) تا زمان وقوع قيامت مطرح و تبيين كرد. آياتى كه به بخش اول مربوط مىشود، توسط عده كثيرى از دانشمندان اهل سنت و از طرف همه محققان اهل تشيع مورد بررسى و ارزيابى قرار گرفته است. خوشبختانه سخن حق و صواب از زبان و قلم آنها در لابهلاى آثار به جاى مانده از آنها به ثبت رسيده، ولى متأسفانه مسائل سياسى و دنيوى و گاه تعصب مانع از اقدام عملى در اين باره شده است.
لیست سایر مطالب این بخش:
[پاسخ به شبهات قرآنی] چرا قرآن به زبان عربي نازل شده؟ چرا عربي؟
[پاسخ به شبهات قرآنی] چرا خداوند در قرآن در بعضی جاها از خودش با ضمیر جمع یاد کرده است؟
[پاسخ به شبهات قرآنی] اگر ولايت علي(ع) جز ارکان ايمان است، پس چرا قرآن به آن اشاره نکرده است؟
[پاسخ به شبهات قرآنی] چرا بيشتر آيات قرآن در مورد قيامت و جهنم صحبت کرده است؟
[پاسخ به شبهات قرآنی] از کجا می توان ثابت کرد قرآن بی برو برگرد کار خداست؟
[پاسخ به شبهات قرآنی] گفتن ذكر «الا بذكر الحسين و تطمئن القلوب» آيا اشكال دارد؟ چرا؟
[پاسخ به شبهات قرآنی] مصونيت قرآن كريم از تحريف را از جنبه هاي گوناگون تشريح بفرماييد
[پاسخ به شبهات قرآنی] چگونه است كه به هر سوالي مي توان از طريق قرآن به آن پاسخي داد؟
[پاسخ به شبهات قرآنی] آيا کامل بودن قرآن دليل بر نقض کامل کتب ديني ديگر است؟
[پاسخ به شبهات قرآنی] چرا مي گويند قرآن در زمان عثمان جمع آوري شد؟
[پاسخ به شبهات قرآنی] ویزگیهای قرآن چیست که خداوند در آن از مردم خواسته که سوره ای مانند آن بیاورد؟
[پاسخ به شبهات قرآنی] از کجا بدانيم قرآن سخن بشر نيست؟
[پاسخ به شبهات قرآنی] آيا نوشتن قرآن بعد از پيامبر و عدم دعوت از حضرت علي(ع) باعث تحريف دراين کتاب نمي شود؟
[پاسخ به شبهات قرآنی] پاسخ اسلام در رابطه با تحريف دو آيه آخر سوره توبه از نقل رشاد خليفه چيست؟
[پاسخ به شبهات قرآنی] از کجا معلوم قرآن بدون خطاست؟
[پاسخ به شبهات قرآنی] چرا بايد قرآن رو به عربي بخوانيم ؟
[پاسخ به شبهات قرآنی] چرا همه اسم‌هاى خدا نام مردان است؟
[پاسخ به شبهات قرآنی] آیا از نظر علمي ممکن است کسی عمر طولانی چند صدساله داشته باشد(اشاره به خواب اصحاب کهف)؟
[پاسخ به شبهات قرآنی] چرا طرز نماز خواندن در قرآن نیامده ؟
[پاسخ به شبهات قرآنی] چرا خداوند در قرآن کریم عبارت « إنّ الله علی کلّ شیءٍ قدیرٌ» را این همه به کار برده است؟
[پاسخ به شبهات قرآنی] یک تناقض در قران وجود دارد آن را چگونه پاسخ می گویید؟
[پاسخ به شبهات قرآنی] چرا خدا در قرآن به آفریده هایش قسم خورده؟
[پاسخ به شبهات قرآنی] چرا علماء دین ، فهم قرآن را به خودشان اختصاص داده اند ؟
[پاسخ به شبهات قرآنی] ايا وجود تفاسير گوناگون مصداق تفسير به راي نيست ؟
پاسخ :
1.قرآن کتابی است که در تعلیم خود انسانیت را مورد نظر قرار داده و دستورات
و تعالیم خود را مناسب سطح ساده‌ترین فهم‌ها ـ که فهم عامه مردم است ـ
قرار داده و با زبان ساده عمومی سخن گفته است، ولی بر حسب توانایی درک
معنویات، آن را پشت پرده ظواهر قرار داده تا از پشت این پرده هر کس فراخور
حال فهم‌های مختلف و به حسب حال و اندازه درک خود از آنها بهره‌مند شود.
2. در مورد فهم آیات قرآن می توانیم بگوییم که :
الف: فهم عمومی قرآن: قرآن طوری نازل شده که هر کس بفراخور حال خود می
تواند استفاده ای از آن ببرد .زیرا افرادی که دارای حداقل سواد هستند
بالاخره نام صلوة و صوم و حج و جهاد و زکات و … را شنیده اند. وقتی آیه
اقیموا الصلوة را می خوانند می فهند که درباره نماز سفارش می کند.تدریجا هر
قدر با سوادتر می شوند بهتر استفاده می کنند.
ب: فهم تخصصی قرآن:درک و فهم تخصصی قرآن نیاز به مقدماتی دارد که هرچه قدر
افراد در این مقدمات تبحر بیشتری داشته باشند فهمشان از قرآن بالاتر می رود
و دقیق تر قرآن را می فهمند و تفسیر می کنند.
ج: فهم کامل و درک همه خصوصیات قرآن: بالاترین درجه فهم قرآن است و مخصوص پیامبر و اهل بیت پیامبر است.پاسخ به شبهات قرانی
3. راه فهم قرآن ،مخصوص عده خاصی نیست و همگان می توانند در مسیر فهم
قرآن و تحصیل مقدمات آن قدم بردارند و وظیفه هر مسلمانی است که در راه فهم
بیشتر قرآن قدم بردارد.
پرسش :در قرآن بار ها خدا به آفریده هاش قسم خورده. مثلا به انجیر به زیتون
و خیلی چیزای دیگه.مگه نمیگیم خدا بزرگه … خدا همه کاری میتونه انجام
بده ،خب؟پس چراخدا باید به آفریده هاش قسم بخوره؟ چه لزومی داره؟ چرا خدای
به اون بزرگی باید بیاد مثلا به انجیر قسم بخوره.فلسفه این قسم ها چیه؟
پاسخ:
1. سوگند های خداوند در قرآن:در قرآن بیش از صد “قسم” با واژگان مختلف:
قسم، حلف، یمین، واو قسم و… در بیش از چهل سوره ذکر شده است. سوال شما
مربوط به آفریده ها و واژگانی است که خداوند با آن ها قسم یاد کرده است .
این موارد عبارتند از: 1. قسم به نام پاکش،2. قسم به جان پیامبر ،3. قسم به
قرآن،4. قسم به فرشتگان،5. قسم به انسان،6. قسم به اسبان دونده¬ ی
مجاهدان،7. قسم به زمان( زمان¬ های دنیوی و زمان¬ های اخروی)،8. قسم به
مكان ( مکان¬ های زمینی،مکان¬ های آسمانی)،9. قسم به میوه¬ ها.
2. تفاوت سوگندهاى الهى يا سوگندهاى متعارف ميان مردم :
1- مردم معمولاً به چيزهايى سوگند ياد مى كنند كه در نظرشان مقدس و يا
بسيار عزيز است و در تمام آنها نگران مؤاخذه و يا صدمه، در صورت دروغ گويى
هستند .
2- هدف اصلى از سوگند مردم اثبات مطلب است، وقتى گويندهاى احتمال مى دهد
كه شنوندگان سخن او را باور نكنند با سوگند خوردن سعى مى كند آنان را
وادار به قبول نموده شك و ترديد را برطرف سازد.
اين در حالى است كه هيچيك از اين مطالب در سوگندهاى قرآن نيست، زيرا خداوند
نه از كسى يا چيزى ترس دارد و نه فقدان چيزى برايش ضرر مى رساند تا سوگند
ياد كند، از طرف ديگر درباره سخن خدا ،مؤمن نياز به سوگند ندارد و براى
كافر و معاند سوگند سودى ندارد .
3.حكمت و فلسفه سوگندهاى قرآن
1. براى تأكيد و بيان اهميت امورى كه خداوند براى آنها سوگند ياد كرده
(جوابهاى قسم) تا مردم در آنها نيك بينديشند و به آنها اهميت ويژه قائل
شوند.
2. براى متوجه كردن انسان به منافع و فوائد فراوان چيزهايى كه به آنها
سوگند ياد شده است مانند خورشيد و ماه و ستارگان و شب و روز و حتى مثل
انجير و زيتون كه آنها وسيله رحمت و نعمتند. 3. براى بيان واقعيت داشتن
امورى كه مورد انكار يا شك و ترديد مردم مى باشد مانند سوگند به قيامت و
فرشتگان و وجدان انسان و امثال آنها
4. براى تعظيم و تكريم اعمال خير و شايسته تا مردم به انجام آنها تشويق و
ترغيب شوند، مانند سوگند به اسبان مجاهدان و اوقات فريضه حج و امثال آن.
پس آن طورى كه از آيات قرآن و بيانات ائمه و پژوهشگران اسلامى استفاده
مى شود، سوگندهاى قرآن عالى ترين وسيله جهت گرايش افكار انسان به تحقيق
در ژرفاى مسائل و موجودات جهان است تا از رهگذر اين كوشش ها و دقت ها درهاى
علوم و دانشها را بسوى جامعه انسانى بگشايند. و بقول طنطاوى «سوگندهاى
قرآن كليد دانشها است»(الجواهر طنطاوى، ج 25، ص 258 به نقل از سوگندهاى
قرآن ابوالقاسم رزاقى).
از طرفی خداوند می فرماید بار گناه کسی را گردن کس دیگر نمی اندازیم واز
طرفی وقتی داستان آدم وحوا را بیان می کند با وجود اینکه آن دو گناه می
کنند واز بهشت رانده می شوند ولی ما هم جبرا” در زمین بدنیا می آییم واز
نعمات بهشت محروم می شویم ما چه گناهی کردیم؟
پاسخ:
جهت پاسخ، ذكر چند مقدمه ضروری است:
1) از مجموع آیات مربوط به خلقت انسان، استفاده می‌شود كه آدم از ابتدا
برای زندگی و مرگ در زمین خلق شده بود. به همین جهت، خداوند قبل از خلقت
انسان، آن گاه كه به ملائكه خبر از آفرینش خلیفه و جانشین خود میدهد، محل
استقرار و سكونت آن را زمین معرفی میكند: «و اذ قال ربّك للملائكة انّی
جاعل فی الارض خلیفه قالوا اتجعل فیها من یفسد فیها؛ آن گاه كه
پروردگارت فرشتگان را گفت: من در زمین جانشینی قرار میدهم، گفتند: آیا در
زمین كسی را میگماری كه در آن فساد میكند»(بقره، آیهی 30).
ماجرای سكونت آدم و حوا در بهشت و خوردن از درخت ممنوع ، مرحلهای از
سیر نزولی انسان در مسیر استقرار و سكونت در زمین بوده است. یعنی آدم از
ابتدا برای سكونت در زمین خلق شده و طریق استقرار او بر زمین، طی شدن
مراحلی از جمله اسكان موقت در بهشت بوده است. ابتدا خداوند اسماء را به او
تعلیم میدهد و پس از اثبات خلافت و جانشینی آدم برای ملائكه، آنان را امر
به سجده میكند، آن گاه وی را در بهشت ساكن میكند و از نزدیك شدن به درخت
خاصی منع میكند. تا آن جا كه انسان با فریب شیطان از آن میخورد و به
زمین هبوط میكند و در زمین مستقر می‌شود.
2) حقیقت و هویت اصلی انسان كه همان روح است از عالمی متعالی و برتر،
سیر نزولی را طی كرده تا به عالم مادی و خاكی كه پائینترین مرتبهی وجود
است، رسیده است تا بار دیگر انسان با قوس صعودی از عالم ماده اوج گرفته و
به سوی خدا بازگردد: یا ایهاالانسان انّك كادح الی ربّك كدحاً فملاقیه؛
ای انسان حقّا كه تو به سوی پروردگار خود به سختی در تلاشی، پس او را
ملاقات خواهی كرد» (انشقاق، آیهی 6).
آن چه در جریان سكونت آدم در بهشت و سپس نزول و هبوط به زمین، در قرآن
كریم آمده است، در حقیقت بیانگر بخشی از قوس نزولی خلقت انسان است. آدم در
سیر نزولی، ابتدا در بهشت برزخی ساكن می‌شود، كه عالمی است پائینتر از
عالم ملائكه و روح، و بالاتر از عالم ماده و خاك، تا برای نزول و استقرار
در زمین مهیا گردد.
3) خداوند در داستان آدم یك واقعیت را بیان میكند. بر این اساس
همچنان كه تعلیم اسماء به نوع آدم است و نوع بشر میتواند این قوه را به
فعلیت برساند و همچنان كه مقصود از سجده، سجده بر نوع آدم نیز هست؛ مقصود
از خوردن آن درخت و برگزیدن زندگی دنیا، نوع انسان است. هر چند برای خصوص
آدم رخ داده است. یعنی نوع انسان چنین است. در اینجا این سؤال خودنمایی
میكند كه اگر خوردن از درخت ممنوع مقتضای سرشت و نوع خلقت انسان است، پس
چرا خداوند آدم را از نزدیك شدن به این درخت نهی میكند؟ در پاسخ باید گفت:
این نهی، نهی مولوی و به انگیزه زجر و بازداشتن نیست. بلكه این نهی برای
ارشاد و تعلیم آدم است. در واقع خداوند میفرماید: ای انسان اگر نزدیك نشوی
از عالم برتر به دنیا نزول نمیكنی، هر چند سرشت تو به گونه است كه به
اختیار خود از درخت خواهی خورد و نزول خواهی كرد. خداوند با این نهی
می‌خواهد به آدم چیزهایی را نشان بدهد. آدم باید اموری را تجربه كند و یاد
بگیرد تا آماده و مهیای استقرار در زمین گردد:
الف) آدم باید بفهمد، كه دشمنی مكار و حیلهگر دارد كه خیر او را نمیخواهد. بلكه به دنبال آشكار كردن «سؤاه» زشتیها در اوست.
ب) آدم، قبل از هبوط به زمین، آثار تلخ و رنجآور مخالفت با دستورات الهی و پیروی از شیطان را تجربه میكند.
ج) راه توبه و بازگشت را می‌آموزد و آن را تجریه میكند.
4) شاید پرسیده شود؛ اگر نهی از خوردن از درخت، نهی مولوی نیست، پس چرا
در قرآن تعبیر ظلم و عصیان آمده است: « ولاتقربا هذه الشجره فتكونا من
الظالمین؛ به این درخت نزدیك نشوید كه از ستمكاران خواهید بود» (بقره،
آیهی 35). و یا آمده: «و عصی آدم ربه فغوی؛ آدم پروردگارش را عصیان
كرد پس ارشاد نشد». در پاسخ باید گفت: مقصود از ظلم در «فتكونا من
الظالمین» (طه، آیهی 121) ظلم به نفس است، نه ظلم به خداوند و شكستن حرمت
مولا و مولویت مولا، یعنی معصیت؛ شاهد بر این مطلب این است كه وقتی آدم و
حوا توبه كردند چنین گفتند: «ربنا اننا ظلمنا انفسنا؛ خدایا ما به
خودمان ستم كردیم»(اعراف، آیهی 23).
و ظلم به نفس، به این بود كه با خوردن از آن درخت، خود را گرفتار مشقت و
رنج و سختی زندگی دنیا كردند. زندگی دنیا كه انسان در آن تشنه و گرسنه
می‌شود، نیاز به پوشش و هزاران نیاز مادی دیگر دارد. زندگی توأم با فقر و
غنا، سلامتی و بیماری، بهرهمندی و محرومیت، به دست آوردن و از دست دادن
و…
دلیل و شاهد بر این كه، مقصود از ظلم، ظلم به نفس به واسطهی گرفتار شدن
در سختی و مشقت زندگی دنیاست، آیهی شریفهی دیگری است كه در آن به جای
«فتكونا من الظالمین» میفرماید: «فتشقی»: «یا آدم ان هذا عدوّ لك و
لزوجك فلایخرجنّكما من الجنه فتشقی؛ ای آدم این [ابلیس] برای تو و همسرت
دشمنی [خطرناك] است، زنهار تا شما را از بهشت بیرون نكند كه گرفتار رنج و
مشقت میشوی» (طه: آیهی 117).
«شقاء» به معنی «رنج و تعب» است و ادامهی آیه نیز مقصود از «شقاء» را
بیان میكند: «ان لك ان لاتجوع فیها و لاتعری و انّك لاتظمأ فیها و
لاتضحی؛ تو در آن [بهشت] نه گرسنه میشوی و نه برهنه، و نه تشنه میگردی
و نه در حرارت آفتاب بمانی»(طه، آیهی 119 – 118).
و به نفس خودت ظلم كنی، نتیجه و اثر این ظلم به نفس این است كه به مشقت و
سختی حیات دنیا، چون گرسنگی و تشنگی و سرما و گرما و هزاران مشكلاتی كه
لازمهی زندگی روی زمین است، گرفتار خواهی شد.
«غوایت» كه در آیه بدان اشاره شده «و عصی آدم ربّه فغوی»: غی در مقابل
رشد و هدی است؛ و وقتی كلمهی «هدی» در مقابل «غی» به كار میرود، به
معنای ارشاد است (المیزان، علامهی طباطبایی، ج 1، ص 240). بنابر این «هدی»
یعنی ارشاد كرد و «غوی» یعنی ارشاد نشد.
«و عصی آدمُ ربه فغوی، ثم اجتبیه ربه فتاب علیه و هدی؛و آدم پروردگارش را
عصیان كرد (یعنی از امر ارشادی او تأثیر نپذیرفت) پس ارشاد نشد؛ سپس
خداوند او را برگزید و او را بخشید پس او را ارشاد و هدایت كرد» (طه، آیهی
121 – 122). یعنی، غوایت، نتیجهی قهری عصیانِ امر ارشادی است. كسی كه از
ارشاد مولا بهره نبرد، قهراً ارشاد نشده است.
5) همان طور كه در ضمن مقدمات قبل اشاره شد، بهشتی كه حضرت آدم قبل از
هبوط به زمین به طور موقت در آن ساكن شد، بهشت جاودان اخروی نبوده.
دلیل این كه آن بهشت، بهشت اخروی كه به عنوان پاداش انسانهای مطیع وعده
دادهاند، نبوده است: اولاً بهشت اخروی (جنه الخلد) جاودان و دائمی است.
در آیات بسیاری بر جاودانه و دائمی بودن آن تأكید شده و این كه كسی كه وارد
آن شود، هرگز خارج نخواهد شد (فرقان، آیهی 15 / توبه، آیهی 89 / هود،
آیهی 107 و فرقان، آیهی 16).
ثانیاً در بهشت اخروی، ابلیس و وسوسههای شیطانی هرگز راه ندارد. در حالی
كه آدم و حوا در آن بهشت فریب شیطان را خوردند: «فوسوس لهما الشیطان؛
شیطان آنان را وسوسه كرد» (اعراف، آیهی 20).
«فدلّیهما بغرور؛ پس آن دو را فریب داد» (اعراف، آیهی 22).
همچنان كه آن بهشت، باغ دنیوی نیز نبوده است كه اولاً هم تعبیر آیات
قرآنی به «هبوط به زمین پس از عصیان» بر این امر دلالت دارد (بقره، آیهی
36 و 38 / اعراف، آیهی 24 / طه).
و هم روایاتی كه بر آسمانی بودن آن بهشت تأكید كرده و آن را در مقابل
ویژگیهای زندگی دنیوی قرار داده با تفسیر آن به باغهای دنیوی سازگار
نیست «ان لك ان لاتجوع فیها و لاتعری و انّك لاتظمأ فیها و لاتضحی»
(طه، آیات 119 – 118).
با توجه به مقدماتی كه گذشت، پاسخ سؤال شما روشن می‌شود:
اولاً؛ بهشتی كه آدم و حوا ابتدا در آن ساكن شدند، بهشت اخروی كه پاداش انسان هاست و در سیر صعودی به آن حركت خواهد كرد، نبوده است.
ثانیاً؛ اصلاً از ابتدا آدم برای سكونت و زندگی و مرگ روی زمین خلق شده
است. سكونت در بهشت، در حقیقت مرحلهای از مراحل خلقت انسان برای استقرار
روی زمین بوده است.
ثالثاً؛ انسان موجودی است كه از شعور و اراده برخوردار است و بشر اولیه از
همان ابتدا كه بر روی زمین مستقر شد از قدرت انتخاب و اختیار برخوردار
بوده است. در داستان نزدیك شدن به درخت بهشتی و خوردن از آن، انسان به
اراده و اختیار از آن درخت خورد، لكن این مقتضای سرشت و طبیعت انسانی او
بود. نوع خلقت انسان، به گونهای است كه در آن مرحله به مقتضای طبیعت
انسانیاش از آن درخت میخورد.
رابعاً؛ چنین نیست كه بشریت تقاص عمل حضرت آدم را پس میدهند، بلكه آدم
نماد نوع این موجود است. انسان از ابتدا برای زندگی و مرگ در روی زمین خلق
شده است و آدم نماد نوع انسان است. انسان به مقتضای خلقت انسانیاش و آن
چه كه در نهاد و ضمیرش نهاده شده، از آن درخت میخورد و زندگی زمینی را
انتخاب میكند.
پاسخ:تکرار این آیه و آیات دیگر حکمت های مختلفی ذکر شده است که اشاره می کنم:
الف:تكرار يك آيه ميتواند به جهت مبالغه و تأكيد باشد. بعضي از مفسران بر
اين اعتقادند كه يك آيه در هر بار تكرار، معناي ويژه اي را القاء ميكند.(
تفسير نمونه، ج 25، ص 431. )
ب:تكرار، يكي از فنون فصاحت است كه بعضي مواقع براي فهماندن و مؤثرتر
كردن مطلب بسيار مهم است;خداوند متعال، در جاهايي كه لازم بوده مطالب را
بيش از يك بار به ما انسانهاي فراموش كار و غافل گوشزد كند، آيات خود را
تكرار فرموده است.( تفسير نمونه، آيت اللّه مكارم شيرازي و ديگران، ج 23، ص
114ـ115، نشر دارالكتب الاسلامية)
ج: اين عبارت در خيلي جاهاي قرآن خطاب به عموم است و حال آنکه همه
انسانها در ايمان به خدا يکسان نيستند. ايمان يک امر مشکک است. از ميان
انسانها، برخي در بسياري از مواضعي که قرار مي گيرند به قدرت خدا شک دارند و
برخي شک ندارند و برخي هم تنها به بخشي از قدرت خدا ايمان دارند. از اينرو
اين آيه در جاهاي مختلف قرآن تکرار و تأکيد شده و قدرت خدا را به صورت
مطلق و در برابر همه چيز توصيف کرده است.
د: اگر هم بخواهيد آن را تکرار حساب کنيد، مي توان گفت تکرار نيست؛ بلکه
معراج و تعميق است. وقتي که شما يک کتاب را براي دفعه اول مطالعه مي کنيد،
کلياتي از مطالب آن را متوجه مي شويد و به خاطر مي سپاريد. اما حتماً اين
را تجربه کرده ايد که در تکرار مطالعه يک مطلب در دفعات بعدي، نکات ظريف
تري به چشم مي خورد و اين به خاطر تمرکزي است که در دفعات قبلي پيدا کرديد و
در تکرار مطالعه، مجال دقت بيشتر در باطن آن مطالب را داريد و به معرفت
بيشتري دست پيدا کرده، متوجه ظرافتهاي بيشتر و جديدتر در آن مطالب مي شويد.
تکرار ( ان الله علی کل شیء قدیر) نيز ميتواند چنین نقشی داشته باشد.
چرا طرز نماز خواندن در قرآن نیامده ؟
پاسخ:
مسائلی که به پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله وحی شده است، بر دو گونه است:
بخشی از آن ها عبارت است از آیات «قرآن» که به پیامبر وحی شده است. و
بخش دیگر، احکام و تعلیماتی است که جدا از قرآن و به عنوان شرح و بیان قرآن
به پیامبر صلی الله علیه وآله وحی گردیده است و لازم نیست تمامی احکامی را
که پیامبر صلی الله علیه وآله بیان می کند، همه به عنوان «قرآن» باشد.
از این رو، خداوند متعال در قرآن پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله را مبیِّن و روشنگر قرآن شناسانده و میفرماید:
«و انزلنا الیك الذكر لتبین للناس ما نزل الیهم و لعلهم یتفكرون» (نحل، آیه44).
«و بر تو قرآن را نازل كردیم تا بر امت آنچه فرستاده شده بیان كنى باشد كه عقل و فكر به كار گیرند»
بنابراین، قرآن و وجود رسول الله صلی الله علیه وآله مکمّل یکدیگرند؛ چه
اینکه با نبود هر یک امر تبلیغ و رسالت کامل نمیشود و یکی از حکمت های وجود
ائمه علیهم السلام بعد از رسول اکرم صلوات الله علیه و آله نیز همین امر
است.
توضیح: (در 5 نکته و یک نتیجه گیری)
نکته 1):
قرآن كریم خود مى فرماید: هُوَ الَّذِی بَعَثَ فِی الْأُمِّیینَ رَسُولًا
مِنْهُمْ یتْلُو عَلَیهِمْ آیاتِهِ وَیزَكِّیهِمْ وَیعَلِّمُهُمُ
الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ وَإِنْ كَانُوا مِنْ قَبْلُ لَفِی ضَلَالٍ
مُبِینٍ
(جمعه، آیه 2).
و کسی است که در میان جمعیت درس نخوانده رسولی از خودشان برانگیخت که آیاتش
را بر آنها می‌خواند و آنها را تزکیه می‌کند و به آنان کتاب (قرآن) و حکمت
می‌آموزد هر چند پیش از آن در گمراهی آشکاری بودند!
این آیه مى گوید یكى از وظایف و مسؤولیت هاى پیامبر اكرم صلی الله علیه
وآله تعلیم كتاب و حكمت است معلوم مى شود كه قرآن نیاز به تعلیم دارد و این
طور نیست كه هر كسى بتواند قرآن را بفهمد و مطالب و احكام آن را درك كند.
قرآن مى فرماید: وَمَا آتَاكُمُ الرَّسُولُ فَخُذُوهُ وَمَا نَهَاكُمْ
عَنْهُ فَانْتَهُوا وَاتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ شَدِیدُ الْعِقَابِ
(حشر، آیه 7).
آنچه را رسول خدا برای شما آورده بگیرید (و اجرا کنید)، و از آنچه نهی کرده
خودداری نمایید؛ و از (مخالفت) خدا بپرهیزید که خداوند کیفرش شدید است!
بنابراین خود قرآن به ما دستور مى دهد كه از اوامر و دستورات پیامبر باید اطاعت كنیم.
نکته 2):
و پیامبر اکرم صلوات الله علیه و آله خود فرمود: «صلوا كما رأیتمونى اصلى»
«نماز بخوانید همان طور كه مى بینید من نماز مى خوانم» (بحار، ج 82، ص 279، چاپ بیروت).
و همچنین فرمود: « انى تارك فیكم الثقلین كتاب اللّه و عترتى اهل بیتى لن تضلوا ان تمسكتم بها»
من در بین شما دو چیز گرانبها قرار مى دهم كتاب خدا و عترتم اهل بیتم كه
اگر تمسك به این دو كنید هیچ گاه گمراه نمى شوید» (بحار، ج 23، ص 147).
و فرمود: «انا مدینه العلم و على بابها» «كه من شهر علمم، على در آن است» (بحار، ج 40، ص 210، ب 94، ح 4).
بنابراین ما باید احكام دین و علوم و دانش هاى دینى و علوم نبوى را از طریق اهل بیت علیهم السلام دریافت نماییم.
نکته 3):
قرآن به ما دستور داده است: یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا أَطِیعُوا
اللَّهَ وَأَطِیعُوا الرَّسُولَ وَأُولِی الْأَمْرِ مِنْكُمْ فَإِنْ
تَنَازَعْتُمْ فِی شَیءٍ فَرُدُّوهُ إِلَى اللَّهِ وَالرَّسُولِ إِنْ
كُنْتُمْ تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَالْیوْمِ الْآخِرِ ذَلِكَ خَیرٌ
وَأَحْسَنُ تَأْوِیلًا (نساء، آیه 59)
ای کسانی که ایمان آورده‌اید! اطاعت کنید خدا را! و اطاعت کنید پیامبر
خدا و اولو الأمر [= اوصیای پیامبر] را! و هرگاه در چیزی نزاع داشتید، آن
را به خدا و پیامبر بازگردانید (و از آنها داوری بطلبید) اگر به خدا و روز
رستاخیز ایمان دارید! این (کار) برای شما بهتر، و عاقبت و پایانش نیکوتر
است.
بنابراین خود قرآن به ما دستور اطاعت از پیامبر و اولى الامر (كه مصداق بارز و درجه اول آن امامان معصوم است) را داده است.
بنابراین آنچه از احكام و دستورات نماز است همان دستوراتى است كه خدا به
پیامبر داده است و پیامبر براى ما بیان نموده است. و احادیث پیامبر صلوات
الله علیه و آله به وسیله اهل بیت آن بزرگوار و اصحاب و تابعین و علاقه
مندان و ارادتمندان و دانشمندان حدیث و روایت با تحمل سختى ها و دشوارى ها و
با زحمت هاى فراوان محفوظ مانده است. و در این راه سختى هاى فراوان كشیده
اند و دانشهایى را براى درك و فهم و تجزیه و تحلیل و نقد و بررسى احادیث و
روایات بنا نهاده و تأسیس نمودند.
نکته 4):
به عنوان نمونه: در كتاب شریف وسایل الشیعه كه بر اساس جمع آورى و ترتیب
احادیث اهل بیت علیهم السلام نوشته شده است و از جوامع روایى ثانوى به
حساب مى آید و مرجع علمى براى فقها و علما و دانشمندان است و براى مباحث
علمى و فقهى به آن استناد مى شود بیش از هفت هزار روایات درباره نماز و
خصوصیات و جزئیات آن از طریق اهل بیت پیامبر علیهم السلام نقل نموده است.
و در هر یك از جوامع دیگر، جوامع اولى مثل كافى، فقیه، تهذیب و جوامع ثانوى
مانند: بحار ـ وسایل ـ وافى نیز به همین ترتیب مقدار قابل توجهى از روایات
درباره نماز و شرح و توضیح آن آمده است.
از جمله در وسایل ج 3 ص 5، (چاپ اسلامیه ـ حدیث شماره 4383) از جوامع
اولى (فروع كافى ـ من لایحضره الفقیه و تهذیب) باضافه كتابهاى علل الشرایع و
معانى الاخبار و تفسیر عیاشى نقل مى نماید: از زراره نقل شده است كه گفت
از امام باقر از آنچه از نماز كه خداى عز و جل واجب نموده است پرسیدم
فرمود: پنج نماز در شب و روز. گفتم آیا خدا آنها را نام برده و در كتابش
بیان كرده؟ فرمود: آرى، خداى تعالى به پیامبرش فرمود:« اقم الصلاة لدلوك
الشمس الى غسق اللیل »(سوره اسراء، آیه 78) و دلوك شمس موقع زوال آن است و
بین دلوك شمس تا نیمه شب چهار نماز است كه خدا آنها را نام برده و بیان
كرده و بر ایشان وقت قرار داده. و غسق لیل نصف شب است. سپس خداى تبارك و
تعالى فرمود: «و قرآن الفجر ان قرآن الفجر كان مشهودا »(سوره اسراء، آیه
78) پس این نماز پنجم است. و خداى تبارك و تعالى فرمود: « أقم الصلاة طرفى
النهار »(سوره هود، آیه 114) و دو طرف روز مغرب و صبح است. « و زلفا من
اللیل »(سوره هود، آیه 114) كه نماز عشاء است. و خداى تعالى فرمود: «
حافظوا على الصلوات و الصلوة الوسطى »(سوره بقره، آیه 238) و صلوة وسطى
نماز ظهر است و آن اول نمازى است كه رسول خدا صلی الله علیه و آله گذارد و
ظهر وسط روز و وسط دو نماز صبح و عصر است. « و قوموا للّه قانتین » (سوره
بقره، آیه 238) و این آیه در روز جمعه نازل شد و رسول خدا(ص) در سفر بود پس
پیامبر صلی الله علیه و آله در نماز قنوت خواند (و دستها را براى قنوت و
دعا بالا برد).
خوب است توجه داشته باشیم كه اگر قرار است شخص مذكور مستقیما از قرآن كریم استفاده نماید این آیات را چگونه عمل مى نماید؟
و همچنین آیات دیگر از جمله:
«و من اللیل فاسجد له و سبحه لیلا طویلا »(سوره انسان، آیه 26)
« و اسجد »(سوره علق، آیه 19)
« و من اللیل فسبحه و ادبار السجود » (سوره ق، آیه 40)
« الراكعون الساجدون »(سوره توبه، آیه 112)
«فسبح بحمد ربك و كن من الساجدین » (سوره حجر، آیه 98)
« انما یومن بآیاتنا الذین اذا ذكروا بها خرّوا سجدا »(سوره سجده، آیه 15)
«تراهم ركعا سجدا » (سوره فتح، آیه 29)
« و تسبحوه بكرة و اصیلاً » (سوره فتح، آیه 9)
«یسبح له فیها بالغدو و الآصال »(سوره نور، آیه 36)
« و اذكر ربك كثیرا و سبّح بالعشى و الابكار »(سوره آل عمران، آیه 41)
«و سبح بحمد ربك قبل طلوع الشمس و قبل غروبها »(سوره طه، آیه 130)
« و من آناء اللیل فسبح و اطراف النهار »(سوره طه، آیه 130)
« و استغفر لذنبك و سبح بحمد ربك بالعشى و الابكار »(سوره غافر، آیه 55)
« و سبح بحمد ربك قبل طلوع الشمس و قبل الغروب »(سوره ق، آیه 39)
«فسبح باسم ربك العظیم »(سوره واقعه، 74 و 96 و سوره الحاقه، آیه52)
« سبح اسم ربك الاعلى »(سوره اعلى، آیه 1)
«فسبح بحمد ربك و استغفره » (سوره نصر، آیه 3)
«و من اللیل فسبحه و ادبار النجوم »(سوره طور، آیه 49)
«و سبحوه بكرة و اصیلا » (سوره احزاب، آیه 42)
« ان لك فى النهار سبحا طویلا »(سوره مزمل، آیه 7)
« و من اللیل فتهجد به نافلة لك »(سوره اسراء)
« قم اللیل الا قلیلا نصفه او انقص منه قلیلا او زد علیه و رتل القرآن ترتیلا ان ناشئة اللیل هى اشدّ وطا و اقوم قیلاً »(سوره مزمل)
«قد افلح من تزكى و ذكّر اسم ربه فصلى »(سوره اعلى، آیه 15)
« الذین یذكرون الله قیاما و قعودا و على جنوبهم » (آل عمران، آیه 191)
« و اذا قاموا الى الصلاة قاموا كسالى یراءون الناس و لایذكرون الله الا قلیلا »(سوره نساء، آیه 142)
«و اذكر اسم ربك بكرة و اصیلا »(سوره انسان، آیه 25)
« فاذا قضیتم الصلاة فاذكروا اللّه قیاما و قعودا و على جنوبكم »(سوره نساء، آیه 103)
نکته 5):
به طور خلاصه با توجه به این آیات و دیگر آیات قرآن كریم ایشان باید اهل
تهجد و نماز شب و تلاوت قرآن درشب و ذكر و عبادت و سجده و تسبیح به هنگام
صبح و شب و… باشند و همان چیزى را كه خودش نماز مى داند ، دائما در همان
حال باشد: «فى صلاتهم دائمون» (سوره معارج، آیه 23)
و عمل خاصى را به عنوان نماز انجام مى دهد و براى آن برخیزد و ذكر كثیر
داشته باشد وگرنه به بیان صریح آیه قرآن منافق خواهد بود. «و اذا قاموا الى
الصلاة قاموا كسالى و لایذكرون الله الا قلیلا» (سوره نساء، آیه 142) و
تمام اوامر قرآنى را باید انجام دهد.
به هر حال خوب است روشن شود كه این همه آیات قرآن درباره ذكر و تسبیح و
تلاوت قرآن و سجده و ركوع و قنوت و طهارت و مواقع خاصى سجده و ذكر و تسبیح و
مانند اینها را چگونه عمل مى كند؟
و اگر مى گوید نمى دانم كه چه باید بكنم در این صورت جواب دهد كه با این
آیه قرآن «فاسئلوا اهل الذكر ان كنتم لا تعلمون» (نحل، آیه 43 – انبیاء،
آیه 7) چه مى كند اگر خود او اهل ذكر و قرآن ومعارف دینى نیست) باید برود و
از اهل ذكر بپرسد.
و با این آیه قرآن كه مى فرماید: «و ما كان المومنون لینفروا كافة فلولا
نفر من كل فرقة منهم طائفة لیتفقهوا فى الدین و لینذروا قومهم اذا رجعوا
الیهم لعلّهم یحذرون » (سوره توبه، آیه 122) چه مى كند؟ آیا از آنهایى است
كه براى تفقه در دین رفته است و فقه دین یادگرفته؟ یا از آنهایى است كه از
كلام و گفتار كسانى كه علم دین یاد گرفته اند بهره مند مى گردد؟
پاسخ :
برای اینکه طرز تفکر دانشمندان امروز را درباره این مسأله اجمالا بدانیم،
نمونه ای از تحقیقاتی که اخیرا در مطبوعات علمی انتشار یافته را ذیلا از
نظر می گذرانیم:
در یکی از این مطبوعات، تحت عنوان آیا آدمی بر مرگ پیروز خواهد شد چنین
آمده است: در سال 1930 زیست شناس مشهوری به نام «متالینکف» سعی کرد ثابت
کند که حیات ابدی بالقوه در خود طبیعت وجود دارد و وظیفه علم آن است که بر
اسرار زندگی جاوید دست یابد. سپس می افزاید: جانداران ساده تر مثل، تک
یاخته ای ها در واقع مرگ ناپذیرند، چون به طور لایتناهی از طریق تقسیم
یاخته ای زنده می ماند … بنابراین چه جای تعجب که زندگانی جاوید بالقوه
در موجودات عالیتر که از میلیونها یاخته تشکیل شده اند مصداق داشته باشد، و
ما دانشمندان باید به اسرار آن دست یابیم.
در بحث دیگری از این مقوله تحت عنوان خواب ششصد میلیون ساله می خوانیم:
چنین اندیشه هائی پیوسته قوت می گرفت تا اینکه پروفسور «ایتنجر» به مفهوم
عملی آن پرداخت؛ او می گوید هم اکنون ما می توانیم از حیات ابدی سخن بگوئیم
زیرا در قلمرو تئوری و نظریه، امکان زندگی جاوید اثبات شده است، و در
زمینه تکنیک به جائی رسیده ایم که می توانیم این نظریه را عملا پیاده کنیم:
سپس از ادامه حیات از طریق انجماد سخن گفته می افزاید: وقتی درجه حرارت
بدن خیلی پائین آید جریان زندگی آنقدر کند و آرام می شود که تقریبا از سلطه
زمان می گریزد، و هنگامی که درجه حرارت بدن ما، به «صفر مطلق» (صفر مطلق
تقریبا 270 درجه سانتیگراد زیر صفر معمولی است) نزدیک می شود با همان مقدار
انرژی که در شرایط عادی تنها برای یک ثانیه زیستن کفایت می کند می توان
قرنها زندگی کرد!
چرا قرآن به زبان عربي نازل شده؟ چرا عربي؟
نزول قرآن به زبان عربى، با توجه به مخاطبان نخستين و شخص پيامبر كه عرب زبانند، جريانى طبيعى است. و هر سخنورى مطالب خويش را با زبان مخاطبان خود بيان مىكند. خداوند متعال نيز در ارسال پيامبران و ابلاغ پيامهاى خويش همين روش را به كار گرفته است.1 در اين مسأله، توجّه به نكات زير ضرورت دارد:
1. قرآن كريم براى تنزل در اين عالم به زبان خاص نياز دارد و آن عربى فصيح و مبين است، ولى زبان و فرهنگ آن، «زبان فطرت» است، به شكلى كه همگان آن را مىفهمند و تنها در اين صورت مىتواند جهانى باشد. اگر فرهنگ قرآن، فرهنگ نژاد و گروه خاص بود، هيچگاه نمىتوانست جهانى باشد.2 از اين رو، قرآن كريم كتابى ساده و معمولى نيست تا انسان بتواند، بر اثر آشنايى با قواعد عربى و مانند آن، به همه معارفش دست يابد. كتابى است كه در اوج آسمان و مقام «لدن» ريشه دارد؛ از علم خداوند سرچشمه گرفته است و درك معارف بىانتهاى آن بدون تقوا و ارتباط با خدا امكانپذير نيست.
2. همانطور كه ايجاد حقيقت وحى به ذات خداوند متعال اختصاص دارد، تنزل آن حقيقت به لباس عربى مبين و الفاظ اعتبارى نيز كار خداى متعال است نه آن كه فقط معناى كلام و وحى الهى در قلب پيامبر(ص) تنزل يافته باشد و آن حضرت؛ به انتخاب خود، الفاظى را لباس آن معارف قرار داده باشد. الفاظ قرآن كريم نيز از سوى خداوند تعيين شده است و بدين سبب جنبه اعجازى دارد. آياتى كه نشان مىدهد، علاوه بر محتوا، الفاظ و عبارات عربى قرآن نيز از ناحيه خداوند به پيامبر(ص) وحى شده، عبارت است از: (ابراهيم/4، مريم/97، دخان/58، اعلى/18 و 17و22و32، قمر/40، احقاف/12، فصلت/2 و 3، رعد/37 و..).3
3. ارتباط الفاظ و معانى، قراردادى است نه تكوينى و حقيقى؛ يعنى لفظى معين با قرارداد ويژه نشانه معناى خاصى مىگردد. به همين دليل، براى يك معنا، در اقوام مختلف، الفاظ گوناگون وجود دارد؛ و نيز به همين دليل يك حقيقت تكوينى همچون وحى گاه به صورت عربى مبين ظهور مىكند، گاه به صورت عبرى و زمانى به زبان سريانى.
با توجه به اين نكته، اين پرسش رخ مىنمايد: چگونه وحى الاهى از مقام قدسى خداوند، كه جز تكوين صرف نيست، به كسوت الفاظ و كلمات اعتبارى كه قرارداد محض است، درمىآيد؟
در پاسخ بايد گفت: تنزل حقيقت تكوينى قرآن بايد مسيرى داشته باشد تا در آن مسير تنزل يابد و با اعتبار پيوند خورد. اين مسير همان نفس مبارك رسول خدا(ص) است كه مىتواند بهترين جايگاه پيوند امر تكوينى و قراردادى باشد؛ مانند انسانهاى ديگر كه همواره حقايق معقول را از بلنداى عقل به مرحله تصور تنزل مىدهند و از آنجا به صورت فعل يا قول در گستره طبيعت پياده مىكند.4
بنابراين، آنچه قرآن را آيين جهان شمول ساخته، «زبان فطرى» آن است كه در گويش «زبان عربى» رسا و گويا جلوهگر شده است. زبانى كه الفاظش براى نمايش معانى گسترده و پردامنه ظرفيت دارد. ازاينرو، آشنايى با زبان عربى و تلاوت قرآن به زبان عربى، در نيل به مراتب و مراحل بالاتر اين كتاب بىنظير است.
پاورقى:
1. ابراهيم(14): 4. (ر. ك: قرآنشناسى، محمد تقى مصباح يزدى، ص 98.)
2. تفسير موضوعى قرآن كريم، آيت الله جوادى آملى، ج 1، ص 353 – 355.
3. ر. ك: الميزان، علامه طباطبايى، ج 17، ص 359.
4. تفسير موضوعى قرآن كريم، ص 45 و 46.
به كار بردن ضمير مفرد و جمع نسبت به افعال الهى در قرآن دو نحوه انتساب فعل به پروردگار است. يعنى مواردى كه صيغه جمع به كار برده شده نشانگر نقش و كاركرد وسايط فيض الهى مانند ملايك در تحقق فعل است. در مواردى هم كه صيغه مفرد به كار رفته لزوما به معناى نفى نقش آنها نيست. بلكه مىتواند اعم از فعل مباشر خداوند يا كارى باشد كه به اراده او از طريق وسايط فيض انجام گرفته است. بنابراين اين آيات از طرفى مىرسانند كه برخى از افعال الهى دو گونه انتساب پذيرى به ذات اقدس حق دارند: مستقيم و غير مستقيم.
برخى معتقدند گاهى اوقات از يك نفر تعبير جمع آورده مىشود به جهت بزرگى و والا بودن جايگاه گوينده، (تبيان، ج 3، ص 562). برخى نيز به اين نكته اشاره كردهاند، از آنجا كه ذات خداوند متعال منزه از مباشرت در انجام كارهاست به همين جهت تمامى افعال خداوند توسط واسطههاى در فيض مانند ملائكه انجام مىشود. به همين جهت مواردى كه جمع آورده مىشود مجموع ذات خداوند كه سبب اصلى است و واسطههاى در انجام آن كار در نظر گرفته شده مثلاً در نزول قرآن واسطهها و عواملى كه در نزول قرآن از عالم بالا بر قلب پيامبر(ص) همچون جبرئيل ملك حامل وحى دخيل هستند در نظر گرفته مىشود و گفته مىشود ما قرآن را نازل كرديم و يا در مواردى كه مثلاً خداوند فرموده :و ما ظلمونا ولكن كانوا انفسهم يظلمون؛ آنان به ما ظلم نكردند بلكه به خودشان ظلم كردند (بقره، آيه57). از آنجا كه ظلم به اولياى خداوند ظلم به خداوند است خداوند اولياء خودش را در نظر گرفته و به همين جهت جمع آورده. در كتاب اصول كافى در مورد آيه فلماء اسفونا انتقمنا منهم؛ هنگامى كه ما را به خشم آوردند از آنها انتقام گرفتيم (زخرف، آيه 55). از امام صادق(ع) روايت كرده است كه: خداوند عزوجل به مانند ما به خشم نمىآيد ولكن براى خودش اولياى آفريده است كه آنها به خشم مىآيند يا خشنود مىشوند پس خشم و خشنودى آنان را خشم و خشنودى خودش دانسته و به خودش نسبت داده است. در مورد آيه «و ماظلمونا» نيز رواياتى نزديك به همين مضمون وارد شده است، (كافى، ج 1، ص 144 – برهان، ج 4، ص 150 و ج 1، ص 102).
اگر ولايت علي(ع) و حسن و حسين(ع) جز ارکان ايمان است، چرا بزرگترين و اصل دين در ثقل اکبر قرآن به آن اشاره نکرده( آيا پيامبر(ص) و اصحابش بي ايمان بودند)؟
الف) آياتى كه به صورت مستقيم خلافت و جانشينى آن حضرات را بيان مىكنند.
ب ) آياتى كه مناقب و فضايل آن بزرگواران را مطرح مىكنند. اين گونه آيات به صورت غيرمستقيم مىتواند موضوع ولايت آنان را نيز روشن و اثبات بكند، زيرا با بهرهگيرى از يك اصل عقلى و عقلايى به نام قبح ترجيح مفضول بر فاضل به راحتى مىتوان امامت آنان را درزمان بعد از رحلت پيامبر(ص) تا زمان وقوع قيامت مطرح و تبيين كرد. آياتى كه به بخش اول مربوط مىشود، توسط عده كثيرى از دانشمندان اهل سنت و از طرف همه محققان اهل تشيع مورد بررسى و ارزيابى قرار گرفته است. خوشبختانه سخن حق و صواب از زبان و قلم آنها در لابهلاى آثار به جاى مانده از آنها به ثبت رسيده، ولى متأسفانه مسائل سياسى و دنيوى و گاه تعصب مانع از اقدام عملى در اين باره شده است.
ميشه بگيد چرا بيشتر آيات قرآن در مورد قيامت و جهنم صحبت کرده است؟
گفته شده که ثلث آيات قرآن پيرامون مسئله معاد وامور مربوط به ان است ,واين بدليل آثاري است که معاد در زندگي انسانها دارد
زيرا بدون قيامت ,وبهشت وجهنم,زندگي پوچ وبي مفهوم است وسر گرداني در اين عالم را در پي دارد,زيرا اگر آينده اي در کار نباشد ,تحمل سختي هاي دنيا بي مفهوم است.کيست که اين رنجهاي دنيا را تحمل کند وچه توجيهي دارد,اگر حساب وکتابي در کار نباشد,هرج ومرج جهان را فرا مي گيرد,زيرا قانون زماني رعايت مي شود که مراعات وعدم مراعات آن تبعاتي داشته باشد,اگر محاسبه اي در کار نباشد,دليلي بر رعايت قانون وجود ندارد.تأکيد بر قيامت وبهشت وجهنم بدليل گوشزد کردن آينده وحساب وکتاب انسانها در آخرت است که سبب مي شود انسان از غفلت بيرون بيايد وقدمهاي خود را حساب شده بر دارد زيرا هر اقدامي تبعات خاص خود را دارد واين تبعه دامنگير انسان مي شود ورهائي از ان ممکن نيست.
اگر ترس از جهنم نباشد,طغيان وسر کشي ,جهان را فرا مي گيرد وقانون شکني رسمي مي شود.در هر صورت دو اصل مهم ,خداشناسي وباور داشت معاد,بدليل آثاري که در زندگي انسانها دارند همواره مورد تأکيد قرآن مجيد قرار داشته وبا تعبير يؤمنون بالله واليوم الاخر؛از آنها ياد شده است.دقت در ويژگيهاي انسان وجاودانه بودن آن ,و پيچيدگيهائي که در انسان بکار رفته, فلسفه اين تأکيدات را روشنتر مي سازد.آيا انسان با اين ويژگيهاي محير العقول,خلق شده تا چند روزي در اين دنيا بخورد وبخوابد ورنج بکشد وبعداً نابود وهيچ وپوچ شود؟بديهي است که هيچ عاقلي اين را نمي پذيرد.بنابر اين ميبايست قيامت ومحاسبه اي در کار باشدوتأکيد بيشتر بر جهنم بدليل آنست که تا ترس از مجازات نباشد مجرمان هراسي نخواهند داشت,ضمن اينکه توجه به بهشت ونعمتهاي آن هم کمتر نيست.ادامه توضيحات را ملاحظه نمائيد.
از کجا می توان ثابت کرد قرآن بی برو برگرد کار خداست؟ البته من همه براهین را چه در سایت ها و چه در سی دی پرس و جو خوانده ام. اما این ذهن هرزه گرد بهانه می گیرد. ممکن است به پیشگوئی های قرآن در مورد حوادث و علوم آینده اشاره کنید. در جواب می توان گفت که این کار از کسی مثل نوسترآداموس یا یک رمال عادی هم بر می آید. شاید به تحدی قرآن اشاره کنید از کجا معلوم کسی در آینده به این تحدی جواب ندهد. شاید به بی عیب و نقص بودن قرآن اشاره کنید که آن هم مطالعه عمیقی می خواهد که کار امثال من نیست. اعجاز بلاغی و ادبی قرآن هم که برای کسی قابل درک است که به عربی مسلط باشد که من نیستم. پس من چگونه مطمئن شوم که قرآن از طرف خداست؟ لطفا به گونه ای جواب دهید که قانع شوم و مو لای درزش نرود.
اين که سخنان قرآن مانند حرفهاي معمولي افراد بشر نيست وسراسر آن گواهي مي دهد که از منبع غيبي سر چشمه گرفته است .در قرآن منافع هيچ گروهي در نظر گرفته نشده وهمه اش دعوت به پاکي وصداقت ودوري از تقلب ونيرنگ است جاذبه خاصي که افراد را بطرف خود مي کشاند وحرفهاي آن دلنشين ومطابق با طبع بشري است اين که گذشت زمان آنرا منسوخ ننموده ومحتواي آن همواره تازگي دارد ,هماهنگي وانسجام مطالب آن,اسلوب ويژه که نه شعر است نه نثر ,الفاظ کوتاه وعمق معاني که در طول قرنها دانشمندان را مجذوب خود نموده وتفسير هاي متعدد نتوانسته همه ابعاد آنرا روشن کند وگذشت زمان ابعاد جديدتري را آشکار مي کند همه اين مسائل نشان مي دهد قرآن کريم ساخته وپرداخته فکر بشر نيست.
پرسش شما در حقيقت به حجّيت صدورى قرآن باز مىگردد؛ يعنى، اين كه قرآن سند الهى و حجت خدا بر انسان بوده است مساله را از طريق اعجاز پي مي گيريم و سپس به خرده پرسش هاي مطرح شده خواهيم پرداخت:
قرآن از جهاتى گوناگون، اعجاز دارد و معجزهاى جاويد و زنده است؛ يعنى، در همه زمانها، ديگران از آوردن مثل آن عاجز و ناتوانند. از اين رو قرآن تمام انديشمندان و فرزانگان بشرى را، به تحدى و چالش فراخوانده است. بعضى از جنبههاى اعجاز قرآن عبارت است از:
دیدگاهتان را بنویسید